Thị trường crypto trải qua nhiều chu kỳ với các đặc trưng riêng biệt, xen kẽ các giai đoạn tăng giá là các giai đoạn giảm giá hoặc đi ngang. Việc nắm bắt bản chất của chu kỳ tiền điện tử là điều cần thiết để nhà đầu tư có thể kịp thời tận dụng cơ hội và tối ưu lợi nhuận. Bài viết sau đây sẽ phân tích hai chu kỳ phổ biến của crypto là Bull Market và Bear Market.
Bull Market là gì?
Bull Market (thị trường Bò) hay thị trường tăng giá phản ánh giai đoạn thị trường ghi nhận đồng loạt các tài sản tiền điện tử tăng giá liên tục, đi kèm với tâm lý lạc quan của nhà đầu tư và phe mua chiếm lợi thế.
Cụ thể trong một thị trường tiền điện tử tăng giá, giá crypto có thể tăng 40% – 50% trong vòng vài ngày. Bull Market thường tiếp diễn cho đến khi nguồn cung không đáp ứng được nhu cầu. Sau một thời gian, thị trường sẽ có sự điều chỉnh và thậm chí chuyển dần sang trạng thái Bear Market (thị trường giảm giá).
Đặc điểm của Bull Market
Bull Market có những đặc trưng nổi bật có thể kể đến như:
- Giá Bitcoin, giá ETH và các coin/token khác liên tục tăng trong thời gian dài.
- Phe mua chiếm ưu thế (cầu mạnh hơn cung).
- Tâm lý tích cực của nhà đầu tư.
- Một số dự án mới nổi thường được đẩy lên quá cao.
- Tiền điện tử thu hút sự chú ý của truyền thông và mạng xã hội.
- Người nổi tiếng, influencer và những nhân vật hoạt động trong các lĩnh vực không mấy liên quan đến crypto tỏ ra quan tâm bất ngờ.
- Giá tiền điện tử nhạy cảm với tin tức (thường tăng mạnh khi có tin tức tốt và ngược lại).
Bear Market là gì?
Ngược lại với Bull Market, Bear Market (thị trường Gấu) hay thị trường giảm giá xảy ra khi giá trị tiền điện tử giảm tối thiểu 20% và giảm mạnh hơn sau đó trong một thời gian khá dài. Trong giai đoạn này, tâm lý nhà đầu tư bị ảnh hưởng và phe bán chiếm ưu thế.
Trong Bear Market, tốc độ phát triển của nền kinh tế thường chậm lại, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng đi kèm diễn biến phức tạp của các cuộc khủng hoảng địa chính trị, thảm họa tự nhiên…
Chiến lược mà các nhà giao dịch thường áp dụng trong thị trường giảm giá là nỗ lực “Buy the dip” (bắt đáy, mua khi giá giảm). Mặc dù vậy, rất khó để xác định chính xác khi nào giai đoạn giảm giá này kết thúc, tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với chiến lược này.
Đặc điểm của Bear Market
Bear Market có những đặc điểm nổi bật bao gồm:
- Giá tiền điện tử giảm liên tục trong thời gian dài.
- Phe bán chiếm ưu thế (cung mạnh hơn cầu).
- Suy giảm niềm tin của nhà đầu tư.
- Truyền thông ít hoặc không quan tâm đến tiền điện tử.
- Các nhà kinh tế, chuyên gia phân tích và tài chính tỏ ra nghi ngờ đối với tiền điện tử.
- Giá tiền điện tử nhạy cảm với tin tức (thường tăng nhẹ khi có tin tốt, sụt giảm hơn khi có tin xấu).
Chiến lược giao dịch trong Bull Market và Bear Market
Chiến lược giao dịch trong thị trường tăng giá (Bull Market)
Trong Bull Market, các nhà giao dịch thường có xu hướng “HODL” (nắm giữ dài hạn). Chiến lược HODL liên quan đến việc cố gắng mua và giữ tiền điện tử khi giá trị tăng lên để bán.
Một chiến lược cũng được khuyến khích, đó là “Buy the Dip” (bắt đáy), liên quan đến việc nhà giao dịch xác định thời điểm giá tiền điện tử tạm thời đi lệch khỏi xu hướng tăng và mua vào. Ví dụ giá Bitcoin vượt trên ngưỡng 100,000 USD trong thị trường tăng giá nhưng sau đó giảm nhẹ xuống 90,000 USD, lúc này một số nhà giao dịch có thể áp dụng “Buy the Dip” (mua BTC với mức giá 90,000 USD), tiếp tục tích lũy và kiếm lợi nhuận nếu giá Bitcoin hôm nay phục hồi sau đợt giảm giá nhanh chóng.
Ngoài 2 chiến lược trên, để tận dụng tối đa thị trường tăng giá, nhà đầu tư có thể áp dụng một số chiến lược sau:
- Đa dạng hóa: Chiến lược này được xem là cách phòng ngừa rủi ro hiệu quả. Bằng cách phân bổ vốn trên nhiều loại tài sản hoặc nhiều thị trường khác nhau.
- Các công cụ phái sinh: Chiến lược này có thể phù hợp với nhà giao dịch đã có kinh nghiệm. Các công cụ phái sinh hỗ trợ đòn bẩy để khuếch đại lợi nhuận của bạn, nhưng lưu ý lợi nhuận cao từ đòn bẩy đi kèm với rủi ro cao hơn. Một số công cụ phái sinh gồm:
- Giao dịch ký quỹ (Margin): Vay tiền điện tử từ sàn giao dịch để giao dịch với quy mô lớn hơn.
- Hợp đồng tương lai (Futures): Thỏa thuận giữa các bên để mua bán một tài sản với mức giá định sẵn vào một thời điểm cụ thể trong tương lai.
- Hợp đồng hoán đổi vĩnh viễn (Perpetual swap): Hoạt động tương tự như hợp đồng tương lai nhưng không có ngày hết hạn.
Lưu ý, các công cụ phái sinh có thể tiềm ẩn mức độ rủi ro cao vì liên quan đến đòn bẩy. Theo đó, nếu giá trị tài sản đi ngược lại với dự đoán, nhà giao dịch có nguy cơ bị thanh lý vị thế.
Chiến lược giao dịch trong thị trường giảm giá (Bear market)
Một số chiến lược bạn có thể áp dụng trong giai đoạn thị trường đi xuống là:
- Quản lý rủi ro với Stablecoin: Chiến lược nên được ưu tiên trong thị trường giảm giá crypto là quản lý rủi ro. Ví dụ, bán tiền điện tử biến động cao để chuyển sang các lựa chọn an toàn hơn như stablecoin. Chiến lược này có thể bảo toàn nguồn vốn hoặc hạn chế tối đa tổn thất tiềm ẩn.
- Bán khống (Short Selling): Đây cũng là một chiến lược giao dịch phổ biến trong giai đoạn Bear Market. Bán khống là việc nhà giao dịch vay tiền điện tử từ sàn crypto, sau đó bán nhanh và mua lại tiền điện tử đó với giá thấp hơn để kiếm lợi nhuận chênh lệch giá.
- Chiến lược trung bình giá (DCA): Phương pháp này rất phổ biến và được khuyến khích áp dụng trong thị trường crypto. Chiến lược trung bình giá (DA) là việc mua một số lượng tiền điện tử ở các khoảng thời gian đều đặn. Chẳng hạn, bạn có thể mua 100 USD ETH mỗi tháng mà không cần quan tâm đến giá ETH tăng hay giảm. Chiến lược này loại bỏ áp lực về thời điểm mua và có thể hoạt động như một biện pháp phòng ngừa rủi ro hiệu quả.
Nắm bắt được đặc điểm nổi bật của Bull Market và Bear Market là rất quan trọng để thành công lâu dài trong thị trường crypto. Điều này có thể giúp bạn chủ động xây dựng chiến lược và đưa ra các quyết định giao dịch sáng suốt hơn, đồng thời dễ dàng điều chỉnh các chiến lược nhằm mang lại hiệu quả tốt nhất.
Disclaimer: Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP ngày 9/9/2025 của Chính phủ, toàn bộ thông tin trên chiasekinang.com chỉ mang tính chất tham khảo, không phải là khuyến nghị tài chính hay tư vấn đầu tư. Chi tiết xem tại Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm pháp lý .
